ΣΤΑ ΣΚΛΗΡΑ ΜΕΤΡΑ ΤΗΣ ΤΡΟΪΚΑΣ ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΝΑ ΠΡΟΣΤΕΘΟΥΝ ΚΙ ΑΥΤΑ ΤΟΥ «ΣΥΜΦΩΝΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΕΥΡΩ»
** Με αντάλαγμα την επιμήκυνση αποπληρωμής του χρέους των 110 δισ. (συνολικά 7,5 χρόνια) και τη μείωση
κατά μία μονάδα του επιτοκίου (4,2% από 5,2%) η κυβέρνηση ξεπουλά τη δημόσια περιουσία έναντι 50 δισ. ευρώ.
Του
Α. Π. Θάνου
O Γ. Παπανδρέου επέστρεψε νικητής και τροπαιούχους από τις Βρυξέλλες -ο άγιος Γεώργιος που καβάλα στο άλογο κατατρωπώνει το δράκο! Προβάλλει τα θετικά (;) της συμφωνίας (οι ευρωπαίοι αποδείχτηκαν, τελικά, πολύ γενναιόδωροι...), ενώ, σκοπίμως, είχε καλλιεργήσει ιδιαίτερα χαμηλές προσδοκίες, προκειμένου η λιτότητα διαρκείας που συμφωνήθηκε -«Σύμφωνο για το ευρώ» ονομάζεται- να εμφανιστεί όχι μόνο ως σανίδα σωτηρίας, αλλά, κυρίως, ως οδηγός ανάπτυξης και διεξόδου από την κρίση. Για το πόσο πειστικά μπορεί να είναι όλα αυτά, αρκεί να θυμηθουμε με τι πανηγυρισμούς είχε γίνει δεκτό από την κυβέρνηση το Μνημόνιο και η τρόικα, που μας οδήγησαν σε νέα αδιέξοδα.
Μόνο που αυτά που πέτυχε όχι μόνο δεν επαρκούν αλλά οδηγούν σε λιτότητα διαρκείας. Δεν υπάρχει, βέβαια, κρίση χωρίς διέξοδο. Το ερώτημα, όμως, πάντα είναι ποιος πληρώνει το “μάρμαρο”. Και, για μια ακόμα φορά, οι εργαζόμενοι και μισθωτοί είναι αυτοί που καλούνται να πληρώσουν. Και μάλιστα, πολύ ακριβά.
Τι αποφάσισε η σύνοδος για την Ελλάδα; «Την επιμήκυνση της αποπληρωμής του δανείου των 110 δισεκατομμυρίων στα 7,5 χρόνια κατά μέσο όρο» και «τη μείωση του επιτοκίου για το σύνολο του δανείου» (από 5,2% σε 4,2%). Ακόμα, σύμφωνα με τον Γ. Παπανδρέου, «θεσπίσαμε τον ευρωπαϊκό φόρο στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές, τον λεγόμενο Tobin tax» και το «Σύμφωνο για το ευρώ, ένα σύμφωνο με κανόνες, που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα σε κάθε χώρα χωριστά, αλλά και στην Ευρωζώνη στο σύνολό της».
Σύμφωνο που δημιουργεί ασφυκτικό πλαίσιο για τους λαούς της Ευρώπης καθώς αυξάνει τα όρια συνταξιοδότησης, επιβάλλει ελαστικές εργασιακές σχέσεις, πιέζει ασφυκτικά την αμοιβή εργασίας και περικόπτει το κράτος πρόνοιας.
Οι εταίροι της ευρωζώνης, βέβαια, δεν μας χαρίζουν τίποτα -δεν είναι και τόσο γενναιόδωροι. Το πλαίσιο που έχουν θέσει στην κυβέρνηση είναι ασφυκτικό με κυριότερο όρο την πώληση δημόσιας περιουσίας μέχρι 50 δισ. ευρώ και την... εμβάθυνση των «μεταρρυθμίσεων».
Ειδικότερα για τα 50 δισ. ο Γ. Παπανδρέου επέμενε, παρασκηνιακά, να εμφανιστεί ως απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης και όχι ως απαίτηση των εταίρων. Γι’ αυτό και στην συνεντεύξη τύπου τόνισε ότι «έχουμε προβάλει μέτρα, όπως οι διαθρωτικές αλλαγές, όπως οι αποκρατικοποιήσεις και η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας σε ύψος 50 δισ». Επί της ουσίας ο Γ. Παπανδρέου παρέδωσε τη δημόσια περιουσία με αντάλλαγμα την επιμήκυνση και τη μείωση του επιτοκίου, που σε καμιά περίπτωση δεν αντιμετωπίζουν το πρόβλημα του χρέους.
Δεν είναι, όμως, μόνο τα 50 δισ. που οδηγούν την κοινωνία σε ασφυξία και λιτότητα διαρκείας. Θεωρητικά, το 2013, λήγει το μνημόνιο και θα πρέπει, πρακτικά, να βγούμε στις αγορές προκειμένου να δανειστούμε. Τρία χρόνια, όμως, και κατά την Α. Μέρκελ, δεν αρκούν για να λύσει η Ελλάδα τα προβλήματά της - «με το να επιμένει κανείς να αποκαταστήσει η Ελλάδα την δημοσιονομική της ισορροπία εντός τριετίας, το μόνο που θα καταφέρει είναι να δημιουργήσει νέα προβλήματα» (ΑΠΕ, 10.03.11). Οι αγορές θα προσφέρουν υψηλά επιτόκια (εκτιμάτε της τάξης του 7-8%) και μοναδική λύση θα είναι ο ESM, ο μόνιμος μηχανισμός στήριξης που δημιουργείται ακριβώς την 1-1-2013!
Μόνο που αυτά που πέτυχε όχι μόνο δεν επαρκούν αλλά οδηγούν σε λιτότητα διαρκείας. Δεν υπάρχει, βέβαια, κρίση χωρίς διέξοδο. Το ερώτημα, όμως, πάντα είναι ποιος πληρώνει το “μάρμαρο”. Και, για μια ακόμα φορά, οι εργαζόμενοι και μισθωτοί είναι αυτοί που καλούνται να πληρώσουν. Και μάλιστα, πολύ ακριβά.
Τι αποφάσισε η σύνοδος για την Ελλάδα; «Την επιμήκυνση της αποπληρωμής του δανείου των 110 δισεκατομμυρίων στα 7,5 χρόνια κατά μέσο όρο» και «τη μείωση του επιτοκίου για το σύνολο του δανείου» (από 5,2% σε 4,2%). Ακόμα, σύμφωνα με τον Γ. Παπανδρέου, «θεσπίσαμε τον ευρωπαϊκό φόρο στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές, τον λεγόμενο Tobin tax» και το «Σύμφωνο για το ευρώ, ένα σύμφωνο με κανόνες, που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα σε κάθε χώρα χωριστά, αλλά και στην Ευρωζώνη στο σύνολό της».
Σύμφωνο που δημιουργεί ασφυκτικό πλαίσιο για τους λαούς της Ευρώπης καθώς αυξάνει τα όρια συνταξιοδότησης, επιβάλλει ελαστικές εργασιακές σχέσεις, πιέζει ασφυκτικά την αμοιβή εργασίας και περικόπτει το κράτος πρόνοιας.
Οι εταίροι της ευρωζώνης, βέβαια, δεν μας χαρίζουν τίποτα -δεν είναι και τόσο γενναιόδωροι. Το πλαίσιο που έχουν θέσει στην κυβέρνηση είναι ασφυκτικό με κυριότερο όρο την πώληση δημόσιας περιουσίας μέχρι 50 δισ. ευρώ και την... εμβάθυνση των «μεταρρυθμίσεων».
Ειδικότερα για τα 50 δισ. ο Γ. Παπανδρέου επέμενε, παρασκηνιακά, να εμφανιστεί ως απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης και όχι ως απαίτηση των εταίρων. Γι’ αυτό και στην συνεντεύξη τύπου τόνισε ότι «έχουμε προβάλει μέτρα, όπως οι διαθρωτικές αλλαγές, όπως οι αποκρατικοποιήσεις και η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας σε ύψος 50 δισ». Επί της ουσίας ο Γ. Παπανδρέου παρέδωσε τη δημόσια περιουσία με αντάλλαγμα την επιμήκυνση και τη μείωση του επιτοκίου, που σε καμιά περίπτωση δεν αντιμετωπίζουν το πρόβλημα του χρέους.
Δεν είναι, όμως, μόνο τα 50 δισ. που οδηγούν την κοινωνία σε ασφυξία και λιτότητα διαρκείας. Θεωρητικά, το 2013, λήγει το μνημόνιο και θα πρέπει, πρακτικά, να βγούμε στις αγορές προκειμένου να δανειστούμε. Τρία χρόνια, όμως, και κατά την Α. Μέρκελ, δεν αρκούν για να λύσει η Ελλάδα τα προβλήματά της - «με το να επιμένει κανείς να αποκαταστήσει η Ελλάδα την δημοσιονομική της ισορροπία εντός τριετίας, το μόνο που θα καταφέρει είναι να δημιουργήσει νέα προβλήματα» (ΑΠΕ, 10.03.11). Οι αγορές θα προσφέρουν υψηλά επιτόκια (εκτιμάτε της τάξης του 7-8%) και μοναδική λύση θα είναι ο ESM, ο μόνιμος μηχανισμός στήριξης που δημιουργείται ακριβώς την 1-1-2013!
Μετά το μνημόνιο ο ESM
Τι θα προσφέρει ο ο μηχανισμός; Ο Γ. Παπανδρέου είναι αποκαλυπτικός: «Σε ό,τι αφορά τον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης, αποφασίσαμε να προικοδοτηθεί με 440 δισ. ο σημερινός μηχανισμός και με 500 δισ. επιπλέον ο μηχανισμός από το 2013 και μετά (...) Ο μηχανισμός αυτός μπορεί να αγοράζει κρατικά ομόλογα κατευθείαν από κάθε χώρα. Και αυτό αφορά και την Ελλάδα, εάν το χρειαστεί». Που θα το χρειαστεί, μια και η επιμήκυνση και η μείωση των επιτοκίων είναι περιορισμένη και σε καμιά περίπτωση δεν αρκούν. Το συνολικό όφελος, όπως ο ίδιος ο πρωθυπουργός παραδέχτηκε, είναι «περισσότερα από 6 δισεκατομμύρια ευρώ», δηλαδή σταγόνα στον ωκεανό των χρεών.
Η Ελλάδα, όμως, έτσι καθίσταται για χρόνια δέσμια των σκληρών όρων και μέτρων της ευρωζώνης καθώς, όπως είπε τα ξημερώματα του Σαββάτου και ο Γ. Παπανδρεόυ, είμαστε υποχρεωμένοι για τη «συνέχιση ενός προγράμματος πραγματικά δύσκολου».
Στον ESM, όπως όλα δείχνουν, θα ενταχθεί το 2013 και η Ιρλανδία (σήμερα τη βοηθά το ταμείο στήριξης, EFSF) ενώ και η Πορτογαλία δεν θα μπορέσει να αποφύγει την ένταξή της στο μηχανισμό στήριξης (πιθανόν να ανακοινωθεί στη σύνοδο της 25ης Μαρτίου) παρά τα μέτρα λιτότητας που ανακοίνωσε την Παρσκευή.
Η Ελλάδα, όμως, έτσι καθίσταται για χρόνια δέσμια των σκληρών όρων και μέτρων της ευρωζώνης καθώς, όπως είπε τα ξημερώματα του Σαββάτου και ο Γ. Παπανδρεόυ, είμαστε υποχρεωμένοι για τη «συνέχιση ενός προγράμματος πραγματικά δύσκολου».
Στον ESM, όπως όλα δείχνουν, θα ενταχθεί το 2013 και η Ιρλανδία (σήμερα τη βοηθά το ταμείο στήριξης, EFSF) ενώ και η Πορτογαλία δεν θα μπορέσει να αποφύγει την ένταξή της στο μηχανισμό στήριξης (πιθανόν να ανακοινωθεί στη σύνοδο της 25ης Μαρτίου) παρά τα μέτρα λιτότητας που ανακοίνωσε την Παρσκευή.
Σε οικονομικό αδιέξοδο
Ανεξάρτητα, πάντως, από τους πανηγυρισμούς του Μαξίμου η κατάσταση στην (πραγματική) οικονομία συνεχώς επιδεινώνεται. Η κυβέρνηση, την Παρασκευή, αναγκάστηκε να αναβάλλει την ανακοίνωση των στοιχείων για το ΑΕΠ του τετάρτου τριμήνου του 2010, χωρίς να αναφέρει το λόγο. Τα πρόχειρα στοιχεία, πάντως, δείχνουν ότι το ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 6,6% το τέταρτο τρίμηνο του 2010, ενώ όλα δείχνουν ότι το πρώτο τρίμηνο του 2011 η ύφεση πιθανόν να ξεπεράσει το 7%!
Ένα ακόμα δείγμα ότι το μνημόνιο, που πιστά ακολουθεί η κυβέρνηση, οδηγεί σε αδιέξοδο είναι και η αναβολή της δημοπρασίας τριμήνων εντόκων γραμματίων, που ήταν προγραμματισμένη για της 15 Μαρτίου. Στην τελευταία δημοπρασία (αρχές Μαρτίου) το επιτόκιο είχε ανέλθει στο 4,75% (από 4,64% την προηγούμενη) με τη συμμετοχή των ξένων να περιορίζεται στο 30% έναντι 80%. Η κυβέρνηση εκτίμησε ότι μετά και την υποβάθμιση από την Moody‘s, κατά τρεις βαθμίδες, υπήρχαν πολλές πιθανότητες η δημοπρασία να εξελιχθεί σε φιάσκο. Και προτίμησε να την αναβάλλει ελπίζοντας ότι μετά τη σύνοδο της 25ης Μαρτίου ενδέχεται να πετύχει καλύτερα επιτόκια.
Ένα ακόμα δείγμα ότι το μνημόνιο, που πιστά ακολουθεί η κυβέρνηση, οδηγεί σε αδιέξοδο είναι και η αναβολή της δημοπρασίας τριμήνων εντόκων γραμματίων, που ήταν προγραμματισμένη για της 15 Μαρτίου. Στην τελευταία δημοπρασία (αρχές Μαρτίου) το επιτόκιο είχε ανέλθει στο 4,75% (από 4,64% την προηγούμενη) με τη συμμετοχή των ξένων να περιορίζεται στο 30% έναντι 80%. Η κυβέρνηση εκτίμησε ότι μετά και την υποβάθμιση από την Moody‘s, κατά τρεις βαθμίδες, υπήρχαν πολλές πιθανότητες η δημοπρασία να εξελιχθεί σε φιάσκο. Και προτίμησε να την αναβάλλει ελπίζοντας ότι μετά τη σύνοδο της 25ης Μαρτίου ενδέχεται να πετύχει καλύτερα επιτόκια.
Σε μέγγενη μέτρων
Και ο προϋπολογισμός του μνημονίου, όμως, δεν εξελίσσεται όπως θα ήθελε η κυβέρνηση. Παρουσιάζει «μαύρη τρύπα» ύψους 1,15 δισ. ευρώ καθώς στο δίμηνο Ιανουάριος-Φεβρουάριος τα έσοδα παρουσίασαν υστέρηση 865 εκ. ευρώ (μείωση κατά 9,2% σε σύγκριση με το δίμηνο του 2010) και οι δαπάνες υπέρβαση κατά 283 εκ. ευρώ. Ο φαύλος κύκλος της ύφεσης. Θεωρείται βέβαιο ότι η τρόικα θα ενεργοποιήσει την δικλίδα ασφαλείας που προβλέπει πρόσθετα μέτρα ύψους 1,8 δισ. ευρώ μέσα στο 2011.
Τι θα κάνει ο Γ. Παπανδρέου μετά τους πρώτους πανηγυρισμούς; Κατ’ αρχήν το «Σύμφωνο για το ευρώ» προβλέπει νέα, άμεσα μέτρα, που καμιά σχέση δεν έχουν με αυτά του μνημονίου! Η Ελλάδα βρίσκεται, πλέον, σε μέγγενη μέτρων: αυτά της τρόικας και τα νέα μέτρα που προβλέπει το «Σύμφωνο για το ευρώ», που θα αρχίσουν να εφαρμόζονται από την 1.1.2012! Και όποιος αντέξει.
Τι θα κάνει ο Γ. Παπανδρέου μετά τους πρώτους πανηγυρισμούς; Κατ’ αρχήν το «Σύμφωνο για το ευρώ» προβλέπει νέα, άμεσα μέτρα, που καμιά σχέση δεν έχουν με αυτά του μνημονίου! Η Ελλάδα βρίσκεται, πλέον, σε μέγγενη μέτρων: αυτά της τρόικας και τα νέα μέτρα που προβλέπει το «Σύμφωνο για το ευρώ», που θα αρχίσουν να εφαρμόζονται από την 1.1.2012! Και όποιος αντέξει.
Εισηγούνται εκλογές
Πώς θα αντιδράσει ο Γ. Παπανδρέου; Κάποιοι υποστηρίζουν ότι ο πρωθυπουργός θα προχωρήσει σε ανασχηματισμό μετά τις 25 Μαρτίου, μια και όλοι οι πρωτοκλασάτοι υπουργοί της κυβέρνησης είναι πολιτικά αδύναμοι -ακόμα και ο Γ. Παπακωνσταντίνου, που του χρεώνουν την υστέρηση στα έσοδα, ενώ η «επιτυχία» της συνόδου πιστώνεται, από κύκλους του Μαξίμου αποκλειστικά στον Γ. Παπανδρέου. Δεν λείπουν και οι σύμβουλοι που εισηγούνται εκλογές, μια και ακόμα το ΠαΣοΚ εμφανίζει εκλογική υπεροχή έναντι της ΝΔ, με οριακή, βέβαια, τη δυνατότητα αυτοδυναμίας (βλέπε σε άλλη στήλη).
Η κυβέρνηση, ανεξάρτητα από την πρόσκαιρη ευφορία των ημερών που έρχονται, βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση. Όλοι, υπουργοί και βουλευτές, φοβούνται το πολιτικό κόστος από το μνημόνιο και φροντίζουν να διατηρούν αποστάσεις από τις αποφάσεις του Μαξίμου. Και το χειρότερο: άλλα υποστηρίζουν στις συσκέψεις, άλλα κάνουν ως υπουργοί και άλλα λένε στους ψηφοφόρους τους!
Η κυβέρνηση, ανεξάρτητα από την πρόσκαιρη ευφορία των ημερών που έρχονται, βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση. Όλοι, υπουργοί και βουλευτές, φοβούνται το πολιτικό κόστος από το μνημόνιο και φροντίζουν να διατηρούν αποστάσεις από τις αποφάσεις του Μαξίμου. Και το χειρότερο: άλλα υποστηρίζουν στις συσκέψεις, άλλα κάνουν ως υπουργοί και άλλα λένε στους ψηφοφόρους τους!
Σε χαμηλό βαρομετρικό
η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ
η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ
Σημαντικές αλλαγές καταγράφει το βαρόμετρο της Public Issue (Μάρτιος) όχι μόνο στην εκτίμηση εκλογικής επιρροής των κομμάτων, αλλά ιδίως στη στάση των πολιτών απέναντι στην κυβερνητική πολιτική.
Η εκτίμηση ότι τα πράγματα στη χώρα πηγαίνουν σε λάθος κατεύθυνση εκτινάσσεται στο 78% (από 68% στην προηγούμενη μέτρηση), ενώ η άποψη ότι τα πράγματα θα χειροτερέψουν ανέρχεται στο 73% (από 60%).
Η ικανοποίηση των πολιτών από την κυβέρνηση μειώθηκε στο 12% (από 19%), ενώ η δημοτικότητα του Γ. Παπανδρέου έπεσε στο 35% (από 44%).
Όσο για την εκτίμηση εκλογικής επιρροής το ΠΑΣΟΚ πέφτει στο 35% (από 38%), το ίδιο και η ΝΔ 28,5% (από 30,5%), ΚΚΕ 11% (από 10,5%) και ΛΑΟΣ 9% (από 6%) σημειώνουν άνοδο, μικρότερη αλλά αισθητή άνοδο σημειώνει και ο ΣΥΡΙΖΑ 5% (από 4,5%), ενώ τα υπόλοιπα κόμματα δεν συγκεντρώνουν το όριο 3% για την είσοδο στη Βουλή (ΔΗΑΡ 2,5%, Οικολόγοι 2,5%, ΔΗΣΥ 2%).
Η εκτίμηση ότι τα πράγματα στη χώρα πηγαίνουν σε λάθος κατεύθυνση εκτινάσσεται στο 78% (από 68% στην προηγούμενη μέτρηση), ενώ η άποψη ότι τα πράγματα θα χειροτερέψουν ανέρχεται στο 73% (από 60%).
Η ικανοποίηση των πολιτών από την κυβέρνηση μειώθηκε στο 12% (από 19%), ενώ η δημοτικότητα του Γ. Παπανδρέου έπεσε στο 35% (από 44%).
Όσο για την εκτίμηση εκλογικής επιρροής το ΠΑΣΟΚ πέφτει στο 35% (από 38%), το ίδιο και η ΝΔ 28,5% (από 30,5%), ΚΚΕ 11% (από 10,5%) και ΛΑΟΣ 9% (από 6%) σημειώνουν άνοδο, μικρότερη αλλά αισθητή άνοδο σημειώνει και ο ΣΥΡΙΖΑ 5% (από 4,5%), ενώ τα υπόλοιπα κόμματα δεν συγκεντρώνουν το όριο 3% για την είσοδο στη Βουλή (ΔΗΑΡ 2,5%, Οικολόγοι 2,5%, ΔΗΣΥ 2%).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου